Document (#25570)

Author
Himmelsbach, G.
Title
Suchmaschinen : Rechtliche Grauzone
Source
PC professionell. 2002, H.6, S.184-185
Year
2002
Abstract
Viele Internet-Nutzer übersehen, Dass Suchmaschinen häufig kein objektives Ranking und damit keine objektiven Informationen anbieten. Die Betreiber meinen, dass sie rechtlich unangreifbar sind. PC Professionell klärt über die aktuelle Rechtslage beim Suchen im Web auf
Content
"Sucht ein Surfer unter den Stichworten "Computerzubehör Hannover" in Suchmaschinen nach Treffern, bietet sich alles andere als ein einheitliches Bild: Die verschiedenen Suchmaschinen wie Fireball, Google und andere bieten völlig unterschiedliche Rankings. Ein Grund sind sicher die unterschiedlichen Ranking-Methoden. Eigenartig wird es allerdings dann, wenn die Top-Platzierung ein Angebot belegt, das eigentlich relativ unbedeutend ist. Erscheint etwa bei der Eingabe der Suchbegriffe "Computerzubehör Hannover" ein Computer-Versand, der keine Filialgeschäfte unterhält - auch nicht in Hannover - liegt die Vermutung nahe: Beim Ranking wurde vom Anbieter getrickst. Zunehmend gehen auchmaschinen-Anbieter dazu über, ihren für den Nutzer kostenlosen Service durch Werbung zu finanzieren. Das ist durchaus legitim. Alles andere als legitim ist es jedoch, den Nutzer nicht darüber zu informieren, dass sich das auf Platz eins gelandete Unternehmen in die Liste eingekauft hat - und nicht deshalb den ersten Platz belegt, weil es der Anfrage des Nutzers am ehesten entspricht. Der Verkauf von Ranking-Plätzen ist nichts anderes als Werbung. Und Werbung muss - das ergibt sich aus dem Gesetz gegen unlauteren Wettbewerb (UWG) - als solche kenntlich gemacht werden. Betreiber von Suchmaschinen, die Ranking-Plätze verkaufen, verzichten durchweg auf einen entsprechenden Hinweis. Dieser müsste so deutlich angebracht sein, dass er für jeden Nutzer erkennbar ist. Ein versteckter Zusatz - beispielsweise nur in den allgemeinen Geschäftsbedingungen - reicht hierfür nicht aus. Entweder müsste der Listenplatz Nummer 1 ausdrücklich mit dem Wort "Werbung" überschrieben werden. Oder Platz eins wird optisch hervorgehoben und vor das Suchergebnis gesetzt. Ergibt sich aus der optischen Gestaltung zweifelsfrei, dass der Platz erkauft ist, kann der Hinweis "Werbung" entfallen. Versteckte Werbung ist jedoch nicht das einzige Suchmaschinen-Ärgernis. Das ewige Gedächtnis von Suchmaschinen ist ein weiteres Problem. Für den Nutzer ist es zwar hilfreich, über Suchmaschinen bereits aus dem Netz entfernte Inhalte ausfindig zu machen. So bietet etwa Google (www.google.de) eine Archivfunktion an. Wer bereits gelöschte Inhalte sucht, wird häufig noch "Im Archiv" fündig. So sind aber auch längst veraltete oder sonst im Internet nicht mehr gewünschte Informationen nach wie vor abrufbar. Der Archiv-Service ist deshalb rechtlich keineswegs unproblematisch: Die im Archiv des Suchmaschinenbetreibers gelagerten In formationen sind auf einem Server der Suchmaschine abgespeichert. Auf der UrsprungsWebsite befinden sich die Informationen nicht mehr. Der Suchmaschinen-Anbieter verschafft damit nicht nur einen Zugang zu fremden Informationen. Er wird auch als Host-Provider tätig, indem er DrittInformationen auf eigenen Servern abspeichert. Das ist zum Beispiel dann problematisch, wenn es sich um urheberrechtlich geschützte Inhalte handelt - längere Texte, Fotoaufnahmen oder Karikaturen. Selbst wenn das Material urheberrechtlich nicht geschützt ist, kann die dauerhafte Archivierung eine Rechtsverletzung des Website-Betreibers darstellen.
Denn wer Inhalte aus dem Netz nimmt, gibt damit zu erkennen, dass er diese Inhalte eben nicht mehr über das Netz verbreitet haben möchte. Die Aufnahme von Inhalten auf die eigene Website bedeutet keinesfalls, dass diese Inhalte von jedem in andere Internet-Angebote integriert werden können. Die Archive von Suchmaschinen nutzen jedoch diese Informationen weiterhin, indem sie sie verfügbar halten. Es kann deshalb jeder, der bereits von ihm entfernte Inhalte in Suchmaschinen-Archiven entdeckt, diese Daten sperren lassen. Suchmaschinen ermöglichen nicht nur den Zugriff auf bereits gelöschte Inhalte. Aufgelistet werden auch Webseiten, die nach dem Willen der Betreiber gar nicht aufgelistet werden sollen. So sind zahlreiche Seiten von sicheren Servern, die mit SSL arbeiten, über Suchmaschinen verfügbar. Unproblematisch ist das, solange nur Seiten angezeigt werden, auf die jeder Nutzer auch ohne Eingabe eines Kennworts Zugriff hat. Sobald jedoch HTTPS-Seiten angezeigt werden, die nur über ein Kennwort erreichbar sind, schießen die Suchmaschinen über das Ziel, nur erlaubte Seiten anzuzeigen, weit hinaus. Die Suchmaschinen werden so zu einem Sicherheitsrisiko für die Betreiber von Sites. Sie bieten gerade Personen einen Zugriff auf die Seiten, vor denen diese geschützt werden sollen. Damit noch nicht genug: In die Datei robots.txt können die Internet-Programmierer diejenigen Inhalte aufnehmen, die nicht durch eine Suchmaschine gelistet werden sollen. Solche "Disallow-Sei-ten" werden trotzdem oft von Suchmaschinen aufgelistet. Es ist jedoch alleine die Entscheidung des Internet-Anbieters, ob seine Seite in einer bestimmten Suchmaschine gelistet wird. Es wünschen eben nicht alle Internet-Anbieter, dass auf ihre Seiten über Suchmaschinen-Treffer zugegriffen werden kann. Das müssen auch die Betreiber von Suchmaschinen respektieren. Jeder Betreiber einer Website entscheidet alleine, wem und über welche technischen Hilfsmittel er seine Inhalte anderen zugänglich machen möchte. Listet ein Suchmaschinen-Betreiber Seiten, die nicht gelistet werden sollen, muss er diese Seiten aus dem Ranking herausnehmen. Es kommt dabei nicht darauf an, ob es sich um eine RoboterSuchmaschine handelt, die automatisch das Netz durchpflügt, oder die Suchergebnisse manuell von einer Redaktion zusammengestellt werden. In beiden Fällen hat es der Betreiber der Suchmaschine in der Hand, die Rechte der Website-Betreiber zu wahren: Auch bei einem Robot kann die Software so programmiert werden, dass bestimmte Inhalte nicht mehr angezeigt werden. Zu den Inhalten, die entfernt oder gesperrt werden müssen, gehören auch Daten, deren Verbreitung in das Persönlichkeitsrecht von Dritten eingreift. Suchmaschinen sind überhaupt ein nicht unerhebliches Sicherheitsrisiko: Jeder Eintrag in ein Gästebuch, Beitrag in einem Forum, Anmerkung zu einer Website wird unerbittlich aufgelistet - und ermöglicht es in Sekunden, ein Persönlichkeitsprofil zu erstellen.
Spannend ist auch die Frage, inwieweit die Betreiber von Suchmaschinen für die Inhalte haften, die sich hinter Links verbergen. Bis Ende vergangenen Jahres galt noch § 5 Teledienstegesetz (TDG), der eine abgestufte Haftung vorsah: Demnach waren Betreiber von Suchmaschinen für rechtswidrige Inhalte hinter den Links nur dann verantwortlich, wenn sie die Inhalte kannten und es ihnen möglich war, die Einträge zu entfernen. Im Dezember 2001 hat der Gesetzgeber die Haftungsregelungen im Teledienstegesetz geändert. Die E-CommerceRichtlinie hat zu einer Erweiterung der Regelungen beigetragen. Die Haftung von Teledienst-Anbietern ist nun in §§ 8 bis 11 TDG geregelt: Die Betreiber von Suchmaschinen dürften wohl unter § 9 TDG fallen. Demnach haften die Betreiber von Suchmaschinen grundsätzlich nicht, da sie lediglich fremde Informationen an den Nutzer über einen Link übermitteln. Rechtsprechung dazu gibt es noch nicht. Das heißt jedoch nicht, dass jegliche Haftung ausgeschlossen ist: Denn § 8 Absatz 2 TDG besagt ausdrücklich: "Verpflichtungen zur Entfernung oder Sperrung der Nutzung von Informationen nach den allgemeinen Gesetzen bleiben auch im Falle der Nichtverantwortlichkeit des Diensteanbieters nach den §§ 9 bis 11 unberührt."
Theme
Suchmaschinen
Rechtsfragen

Similar documents (content)

  1. Söllner, K.: Google Scholar und Windows Live Academic Search - aktuelle Entwicklungen bei wissenschaftlichen Suchmaschinen (2006) 0.24
    0.23781903 = sum of:
      0.23781903 = product of:
        0.59454757 = sum of:
          0.010676931 = weight(abstract_txt:internet in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.010676931 = score(doc=5181,freq=1.0), product of:
              0.052381456 = queryWeight, product of:
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.20383035 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.021471636 = weight(abstract_txt:sind in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.021471636 = score(doc=5181,freq=3.0), product of:
              0.057865046 = queryWeight, product of:
                1.0510403 = boost
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.371064 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.02477098 = weight(abstract_txt:damit in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.02477098 = score(doc=5181,freq=1.0), product of:
              0.09179988 = queryWeight, product of:
                1.3238301 = boost
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.26983675 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.050693702 = weight(abstract_txt:viele in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.050693702 = score(doc=5181,freq=2.0), product of:
              0.11744629 = queryWeight, product of:
                1.497376 = boost
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.43163306 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.038551103 = weight(abstract_txt:beim in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.038551103 = score(doc=5181,freq=1.0), product of:
              0.12328337 = queryWeight, product of:
                1.5341346 = boost
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.3127032 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.056890935 = weight(abstract_txt:nutzer in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.056890935 = score(doc=5181,freq=2.0), product of:
              0.12683293 = queryWeight, product of:
                1.5560632 = boost
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.4485502 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.056159254 = weight(abstract_txt:häufig in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.056159254 = score(doc=5181,freq=1.0), product of:
              0.15842639 = queryWeight, product of:
                1.7391016 = boost
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.3544817 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.0812789 = weight(abstract_txt:suchen in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.0812789 = score(doc=5181,freq=2.0), product of:
              0.16088732 = queryWeight, product of:
                1.7525569 = boost
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.50519145 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.06602567 = weight(abstract_txt:dass in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.06602567 = score(doc=5181,freq=3.0), product of:
              0.154167 = queryWeight, product of:
                2.426174 = boost
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.42827368 = fieldWeight in 5181, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
          0.18802847 = weight(abstract_txt:suchmaschinen in 5181) [ClassicSimilarity], result of:
            0.18802847 = score(doc=5181,freq=5.0), product of:
              0.2612456 = queryWeight, product of:
                3.1582806 = boost
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.7197383 = fieldWeight in 5181, product of:
                2.236068 = tf(freq=5.0), with freq of:
                  5.0 = termFreq=5.0
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.0546875 = fieldNorm(doc=5181)
        0.4 = coord(10/25)
    
  2. Lohberg, P.: Suchet, so werdet ihr finden ... : Mit der richtigen Suchmaschine leichter an Information aus dem Netz kommen (2001) 0.22
    0.22163625 = sum of:
      0.22163625 = product of:
        0.5540906 = sum of:
          0.017709509 = weight(abstract_txt:sind in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.017709509 = score(doc=5736,freq=4.0), product of:
              0.057865046 = queryWeight, product of:
                1.0510403 = boost
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.30604845 = fieldWeight in 5736, product of:
                2.0 = tf(freq=4.0), with freq of:
                  4.0 = termFreq=4.0
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.009177983 = weight(abstract_txt:über in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.009177983 = score(doc=5736,freq=1.0), product of:
              0.059264798 = queryWeight, product of:
                1.0636766 = boost
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.15486398 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.017693559 = weight(abstract_txt:damit in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.017693559 = score(doc=5736,freq=1.0), product of:
              0.09179988 = queryWeight, product of:
                1.3238301 = boost
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.19274054 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.02567478 = weight(abstract_txt:informationen in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.02567478 = score(doc=5736,freq=2.0), product of:
              0.093388446 = queryWeight, product of:
                1.3352352 = boost
                4.976667 = idf(docFreq=828, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.2749246 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                4.976667 = idf(docFreq=828, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.036209784 = weight(abstract_txt:viele in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.036209784 = score(doc=5736,freq=2.0), product of:
              0.11744629 = queryWeight, product of:
                1.497376 = boost
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.30830932 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.025850201 = weight(abstract_txt:ranking in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.025850201 = score(doc=5736,freq=1.0), product of:
              0.118197404 = queryWeight, product of:
                1.5021565 = boost
                5.598813 = idf(docFreq=444, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.21870363 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.598813 = idf(docFreq=444, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.08022751 = weight(abstract_txt:häufig in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.08022751 = score(doc=5736,freq=4.0), product of:
              0.15842639 = queryWeight, product of:
                1.7391016 = boost
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.50640243 = fieldWeight in 5736, product of:
                2.0 = tf(freq=4.0), with freq of:
                  4.0 = termFreq=4.0
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.041052043 = weight(abstract_txt:suchen in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.041052043 = score(doc=5736,freq=1.0), product of:
              0.16088732 = queryWeight, product of:
                1.7525569 = boost
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.2551602 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.092429236 = weight(abstract_txt:betreiber in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.092429236 = score(doc=5736,freq=1.0), product of:
              0.2763789 = queryWeight, product of:
                2.297014 = boost
                8.561393 = idf(docFreq=22, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.3344294 = fieldWeight in 5736, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                8.561393 = idf(docFreq=22, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
          0.20806603 = weight(abstract_txt:suchmaschinen in 5736) [ClassicSimilarity], result of:
            0.20806603 = score(doc=5736,freq=12.0), product of:
              0.2612456 = queryWeight, product of:
                3.1582806 = boost
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.7964384 = fieldWeight in 5736, product of:
                3.4641016 = tf(freq=12.0), with freq of:
                  12.0 = termFreq=12.0
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.0390625 = fieldNorm(doc=5736)
        0.4 = coord(10/25)
    
  3. Henzinger, M.; Wiesemann, M.: Google-Forschungschefin Monika Henzinger beklagt Manipulationen von Suchmaschinen : "Tricks der Porno-Branche" (2002) 0.22
    0.21764408 = sum of:
      0.21764408 = product of:
        0.5441102 = sum of:
          0.01585113 = weight(abstract_txt:internet in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.01585113 = score(doc=1137,freq=3.0), product of:
              0.052381456 = queryWeight, product of:
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.3026096 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.015027015 = weight(abstract_txt:sind in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.015027015 = score(doc=1137,freq=2.0), product of:
              0.057865046 = queryWeight, product of:
                1.0510403 = boost
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.2596907 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.01101358 = weight(abstract_txt:über in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.01101358 = score(doc=1137,freq=1.0), product of:
              0.059264798 = queryWeight, product of:
                1.0636766 = boost
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.18583679 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.030725023 = weight(abstract_txt:viele in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.030725023 = score(doc=1137,freq=1.0), product of:
              0.11744629 = queryWeight, product of:
                1.497376 = boost
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.26160914 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.059723042 = weight(abstract_txt:nutzer in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.059723042 = score(doc=1137,freq=3.0), product of:
              0.12683293 = queryWeight, product of:
                1.5560632 = boost
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.4708796 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.048136506 = weight(abstract_txt:häufig in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.048136506 = score(doc=1137,freq=1.0), product of:
              0.15842639 = queryWeight, product of:
                1.7391016 = boost
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.30384147 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.481951 = idf(docFreq=183, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.04926245 = weight(abstract_txt:suchen in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.04926245 = score(doc=1137,freq=1.0), product of:
              0.16088732 = queryWeight, product of:
                1.7525569 = boost
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.30619225 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.15685761 = weight(abstract_txt:betreiber in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.15685761 = score(doc=1137,freq=2.0), product of:
              0.2763789 = queryWeight, product of:
                2.297014 = boost
                8.561393 = idf(docFreq=22, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.56754553 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                8.561393 = idf(docFreq=22, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.03267423 = weight(abstract_txt:dass in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.03267423 = score(doc=1137,freq=1.0), product of:
              0.154167 = queryWeight, product of:
                2.426174 = boost
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.21194051 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
          0.12483961 = weight(abstract_txt:suchmaschinen in 1137) [ClassicSimilarity], result of:
            0.12483961 = score(doc=1137,freq=3.0), product of:
              0.2612456 = queryWeight, product of:
                3.1582806 = boost
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.477863 = fieldWeight in 1137, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.046875 = fieldNorm(doc=1137)
        0.4 = coord(10/25)
    
  4. Lewandowski, D.: Web Information Retrieval : Technologien zur Informationssuche im Internet (2005) 0.18
    0.18301047 = sum of:
      0.18301047 = product of:
        0.45752618 = sum of:
          0.017351704 = weight(abstract_txt:sind in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.017351704 = score(doc=3635,freq=6.0), product of:
              0.057865046 = queryWeight, product of:
                1.0510403 = boost
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.29986504 = fieldWeight in 3635, product of:
                2.4494898 = tf(freq=6.0), with freq of:
                  6.0 = termFreq=6.0
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.0073423865 = weight(abstract_txt:über in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.0073423865 = score(doc=3635,freq=1.0), product of:
              0.059264798 = queryWeight, product of:
                1.0636766 = boost
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.12389119 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.014154847 = weight(abstract_txt:damit in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.014154847 = score(doc=3635,freq=1.0), product of:
              0.09179988 = queryWeight, product of:
                1.3238301 = boost
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.15419243 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.025156045 = weight(abstract_txt:informationen in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.025156045 = score(doc=3635,freq=3.0), product of:
              0.093388446 = queryWeight, product of:
                1.3352352 = boost
                4.976667 = idf(docFreq=828, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.26937 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                4.976667 = idf(docFreq=828, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.020483349 = weight(abstract_txt:viele in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.020483349 = score(doc=3635,freq=1.0), product of:
              0.11744629 = queryWeight, product of:
                1.497376 = boost
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.1744061 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.580995 = idf(docFreq=452, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.031153997 = weight(abstract_txt:beim in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.031153997 = score(doc=3635,freq=2.0), product of:
              0.12328337 = queryWeight, product of:
                1.5341346 = boost
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.25270236 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.06896224 = weight(abstract_txt:nutzer in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.06896224 = score(doc=3635,freq=9.0), product of:
              0.12683293 = queryWeight, product of:
                1.5560632 = boost
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.543725 = fieldWeight in 3635, product of:
                3.0 = tf(freq=9.0), with freq of:
                  9.0 = termFreq=9.0
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.032010574 = weight(abstract_txt:kein in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.032010574 = score(doc=3635,freq=1.0), product of:
              0.15816157 = queryWeight, product of:
                1.7376475 = boost
                6.4765315 = idf(docFreq=184, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.20239161 = fieldWeight in 3635, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.4765315 = idf(docFreq=184, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.04870787 = weight(abstract_txt:dass in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.04870787 = score(doc=3635,freq=5.0), product of:
              0.154167 = queryWeight, product of:
                2.426174 = boost
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.31594226 = fieldWeight in 3635, product of:
                2.236068 = tf(freq=5.0), with freq of:
                  5.0 = termFreq=5.0
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
          0.19220316 = weight(abstract_txt:suchmaschinen in 3635) [ClassicSimilarity], result of:
            0.19220316 = score(doc=3635,freq=16.0), product of:
              0.2612456 = queryWeight, product of:
                3.1582806 = boost
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.73571825 = fieldWeight in 3635, product of:
                4.0 = tf(freq=16.0), with freq of:
                  16.0 = termFreq=16.0
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=3635)
        0.4 = coord(10/25)
    
  5. Allhoff, M.: Pfadfinder im Datendschungel : Einmal umgekehrt: Menschen ersetzen (Such-) Maschinen (2001) 0.17
    0.17375834 = sum of:
      0.17375834 = product of:
        0.36199656 = sum of:
          0.02199784 = weight(abstract_txt:internet in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.02199784 = score(doc=6982,freq=13.0), product of:
              0.052381456 = queryWeight, product of:
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.41995472 = fieldWeight in 6982, product of:
                3.6055512 = tf(freq=13.0), with freq of:
                  13.0 = termFreq=13.0
                3.7271836 = idf(docFreq=2891, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.012269506 = weight(abstract_txt:sind in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.012269506 = score(doc=6982,freq=3.0), product of:
              0.057865046 = queryWeight, product of:
                1.0510403 = boost
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.21203658 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.7320508 = tf(freq=3.0), with freq of:
                  3.0 = termFreq=3.0
                3.9174201 = idf(docFreq=2390, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.016418075 = weight(abstract_txt:über in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.016418075 = score(doc=6982,freq=5.0), product of:
              0.059264798 = queryWeight, product of:
                1.0636766 = boost
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.27702913 = fieldWeight in 6982, product of:
                2.236068 = tf(freq=5.0), with freq of:
                  5.0 = termFreq=5.0
                3.964518 = idf(docFreq=2280, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.014154847 = weight(abstract_txt:damit in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.014154847 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.09179988 = queryWeight, product of:
                1.3238301 = boost
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.15419243 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                4.934158 = idf(docFreq=864, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.022029202 = weight(abstract_txt:beim in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.022029202 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.12328337 = queryWeight, product of:
                1.5341346 = boost
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.17868754 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.7180014 = idf(docFreq=394, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.032509107 = weight(abstract_txt:nutzer in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.032509107 = score(doc=6982,freq=2.0), product of:
              0.12683293 = queryWeight, product of:
                1.5560632 = boost
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.2563144 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                5.799733 = idf(docFreq=363, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.02447626 = weight(abstract_txt:keine in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.02447626 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.13225193 = queryWeight, product of:
                1.5889573 = boost
                5.9223356 = idf(docFreq=321, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.18507299 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.9223356 = idf(docFreq=321, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.045269787 = weight(abstract_txt:kein in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.045269787 = score(doc=6982,freq=2.0), product of:
              0.15816157 = queryWeight, product of:
                1.7376475 = boost
                6.4765315 = idf(docFreq=184, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.28622496 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.4142135 = tf(freq=2.0), with freq of:
                  2.0 = termFreq=2.0
                6.4765315 = idf(docFreq=184, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.03284163 = weight(abstract_txt:suchen in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.03284163 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.16088732 = queryWeight, product of:
                1.7525569 = boost
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.20412816 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                6.532101 = idf(docFreq=174, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.0484139 = weight(abstract_txt:anbieten in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.0484139 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.20839407 = queryWeight, product of:
                1.9945911 = boost
                7.4342074 = idf(docFreq=70, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.23231898 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                7.4342074 = idf(docFreq=70, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.043565642 = weight(abstract_txt:dass in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.043565642 = score(doc=6982,freq=4.0), product of:
              0.154167 = queryWeight, product of:
                2.426174 = boost
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.28258735 = fieldWeight in 6982, product of:
                2.0 = tf(freq=4.0), with freq of:
                  4.0 = termFreq=4.0
                4.5213976 = idf(docFreq=1306, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
          0.04805079 = weight(abstract_txt:suchmaschinen in 6982) [ClassicSimilarity], result of:
            0.04805079 = score(doc=6982,freq=1.0), product of:
              0.2612456 = queryWeight, product of:
                3.1582806 = boost
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.014053898 = queryNorm
              0.18392956 = fieldWeight in 6982, product of:
                1.0 = tf(freq=1.0), with freq of:
                  1.0 = termFreq=1.0
                5.885746 = idf(docFreq=333, maxDocs=44218)
                0.03125 = fieldNorm(doc=6982)
        0.48 = coord(12/25)